Türk Halk Müziği’ni severek dinliyor musunuz… Cevaplanması gereken soru şu… Zengin ve çok kültürlü bir kültüre sahip toplumun müziği, çağdaş müziğe kaynak olabilir mi… İşte bu sorunun peşine düşen en önemli kişilerden biri Bela Bartok… Macar besteci ve etnomüzikolog bu soruya cevap aramış… Araştırmalarının bir bölümünde Türk Halk Müziği kaynaklarına yönelmiş.
1936 yılında Ankara Halkevi’nin daveti üzerine Türkiye’ye gelmiş. Otantik halk türkülerinin, şarkılarının fonografik kayıtlarını yapmış. Bu kültürel mirasın özüne sadık kalınıp nasıl sahip çıkılacağını anlatmış. Halk müziğinin, çağdaş müzik ile sentezlenebileceğini işaret etmiş.
Macar besteci için önemli değer “ruh”(Spirit) dur. Şöyle diyor; “ Asıl mesele halk müziği ezgilerinin sıradan kullanımı veya onların içindeki bir cümlenin aktarım değildir. Halk müziğinin derinlemesine kavranması, kelimelere dökülmesi zor bir olaydır. Ve kendini ancak bu eserlerde açığa çıkarır” (Bartok Essays, 1971. s.65)
Bartok hakkında yazılacak çok şey var… 25 Mart 1981’de doğan besteci 26 Eylül 1945’de ölmüş. Onun ölümünün 71. yıldönümü dolayısıyla Münih’de 25-28 Eylül’de Avrupa Bartok 2016 Festivali yapıldı. Budapeşte Senfoni Orkestrası’nın girişimiyle yapılan festival Londra Filarmoni ve UNICEF tarafından desteklendi. Benim de davetli olduğum festival büyük ilgi gördü ama bestecinin Türkiye günleri maalesef gölgede kaldı. Aslında böyle bir festival, bestecinin araştırmalarını yaptığı Osmaniye’de yapılsaydı belki daha etkili olurdu diye düşündüm…
