Seçim analizi – 5
Tabii biz seçim analizi vb. ile uğraşırken, İnce, CHP içinde liderlik krizi demeyeyim ama değişim sürecini tetikledi. İnce, başlayacağı Türkiye gezisiyle şüphesiz kendine oy verenlere bir teşekkür amacını gütmüyordu. Bu gerçekten de halkla ilişkiler açısından çok anlamlı bir gezi olmakla birlikte, gördük ki öncelikli olan, parti içinde güçlenmek ve liderlik değişimini tetiklemekti.
Geriye bakınca bunu İnce’nin doğasına uygun görmek gerekir. Kaybedecek zamanı yok. 4 yıldır iki kurultayda adaylığını koymuş ve delegelerden “yarının ilk fırsatta lideri” sayılabilecek sayıda oy almıştı. İlk fırsat şimdi doğmuştu. İnce bu “momentumu” kaçırmak istemedi.
Ayrıca İnce, Cumhurbaşkanlığı için “Gül olsun” arayışları sırasında da milletvekili çoğunluğunun gönlündeki adaydı ve ismi sık sık seslendiriliyordu, bunu da not düşelim.
Şimdi ne olur CHP içinde, tartışmasına hemen girmek istemiyorum. Görünen köy kılavuz istemez. Kılıçdaroğlu ve parti yönetimi, önceliğimiz yerel seçimler görüşünde ısrar eder ve kurultayı toplamamakta direnirse ve seçimli kurultay için delegelerden gerekli çoğunluk sağlanamazsa, yerel seçimlerden önce kurultay olmaz. Ama unutmayalım ki delegeler sabit insanlar değildir, bunu geçmiş kurultaylarda gördük, oylarını değiştirebilirler…
Özellikle de özel siyasi konumlar – anlar ortaya çıktığında..
Böyle bir durum yaşanıyor, denebilir. Ve kurultay için oy toplanmaya başlandı. Sonuç ne olur, kısa sürede göreceğiz…
İnce CHP’yi yüzde 30’a çıkartır mı?
Seçim analizinde önemli birkaç cümle söyleyelim.
1) CHP muhalefet yapamıyor tartışması İnce ile noktalandı. Ama en çok yüzde 30 oy aldı. Şüphesiz büyük çoğunluğu CHP’den, siyaset küskünlerinden, gençlerden ve diğer partilere oy verenlerden. Bu başarıyı küçümsemiyorum.
2) Çok daha önemli başka bir süreç başladı: İYİ Parti ortaya çıktı. Bugüne bakmayın, AKP’nin arkasındaki oy bloku parçalanmadıkça, iktidar değişimi zordur. AKP ancak olağanüstü yeni koşulların ortaya çıkmasıyla yıkılır, diye düşünüyorum. CHP’nin AKP karşısında başarılı olması yine olağanüstü koşullarda mümkündür. İki orantısız gücü karşılaştırmanın hep anlamsız olduğunu düşündüm.
3) CHP (veya Ecevit) koalisyonlarla kısa süreli iktidar olabildi. AKP iki partili bir düzen dayattı hep. Çünkü AKP – CHP rekabetinde genellikle galip geleceğini biliyordu. Bu nedenle küçük partileri ortadan silmeye yöneldi. Bugünün Soylu’larını vb. bu nedenle yuttu.
4) Saadet Partisi direnirse, ilk fırsatta daha güçlü bir seçenek olarak ortaya çıkacaktır. Ama ülkede daha dengeli bir iktidar yapısının kapısı İYİ Parti ile açıldı. Bugüne bakmayın, yarını gözleyin.
Kılıçdaroğlu doğru yaptı
5) Kılıçdaroğlu’nun bu stratejisi doğruydu. İnce, Saadet, İYİ Parti seçimleri doğru sonuçlar verdi. Fakat iktidar 16 yıllık kamplaştırıcı politikasıyla(*), bu sonuçların daha parlak ve iktidarını zorlayıcı nitelikte olmasını önledi. Saadet’e akış yeterince olmadı. İYİ Parti, MHP ve AKP’den umduğu oyu alamadı. Fakat hepsi Meclis’e girdi.
6) AKP oy yitirdi, fakat 7 Haziran 2015 seçimlerinde aldığı oyda tutundu, hatta üzerine çıktı: 42.56 (40.9).. AKP’nin aşağı-yukarı çıtası burasıdır. Meclis’te çoğunluğu ancak MHP ile birlikte sağlayabildi.
7) Fakat CHP de yüzde 3 kadar oy yitirdi (yüzde 22.65). Bu nedenle sordum: İnce CHP’yi yüzde 30’un üzerine çıkartabilir mi?
Zor soru
İnce Cumhurbaşkanlığı için fazla oy alabilir. Fakat ara partilerin güçleneceğini varsaydığımız bir döneme giriyorsak, bu soruya kolay evet diyemeyeceğiz.
Ekonomide beklenen kıyamet koptu. Toparlanması zor. Hele tek adamlık, özgürlüklerin ve adaletin bastırıldığı, idamların ve baskıların konuşulduğu bir ülkede.. 38 bin kişi hakkında Cumhurbaşkanı’na hakaret davası açıldığına ilişkin haber okudum.
Böyle devam ederse herkes gözünü karartır ve sayıyı 1 milyona vurdurur mu vurdurur!
İktidarın işi zor. Bu durum AKP’yi seçenleri ne derece etkileyecek, araştırılması gerekir. Fakat ara partilere kayış daha çok olur, CHP’ye kıyasla…
Bu durumda CHP’nin genel siyaseti nasıl olmalı? Önceki gün acele bir açıklama vardı: Artık kendi mahallemize seslenmeyeceğiz…
(*) Bu konuda Herkese Bilim Teknoloji’nin yarın çıkacak sayısında Nebi Sümer Hoca’nın çok ciddi bir seçim analizi var, kaçırmayın…
